Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Pan-de-cougiéu
Oxalis acetosella
Oxalidaceae
Àutri noum : Pan-de-couvènt, Pan-de-couguou, Pan-de-couènt, Crousadello, Pascalo.
Noms en français : Oseille des bois, Surelle.
Descripcioun :Lou pan-de-cougiéu trachis en tapis dins li bos fres e umide de mountagno. Se recounèis à si fueio di tres fuioun en couor e à si pichòti flour clinado en campano blanco e veinado de roso. Flouris pèr Pasco (Pascalo).
Usanço :Es uno planto manjadisso en ensalado o cuecho (soupo, oumeleto...). Douno un bon goust acide. Pamens faudrié pas trop n'en manja malodi l'acide óussali (graviho dins li ren). Lou pan-de-cougiéu se manjo en mountagno à la sourtido de l'ivèr pèr reviscoula lou cors. Èi couneigu peréu pèr sougna lis acamp de la bouco o dóu cors. Èi tambèn richo en vitamino C.
Port : Erbo
Taio : 3 à 12 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Oxalis
Famiho : Oxalidaceae
Ordre : Oxalidales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 12 à 20 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Bos fres
- Bos umide
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Oxalis acetosella L., 1753